امام موسى بن جعفر (عليه السّلام) فرمود: اى هشام! خداوند در كتابش عاقلان و فهميدگان را بشارت داد و فرمود: «پس بشارت ده بندگان مرا، آنان كه سخن را می‌شنوند و از نيكوترين آن پيروى می‌كنند آنان كسانى هستند كه خداوند هدايتشان فرموده و آنان خردمندانند» اى هشام! لقمان به پسرش گفت: در مقابل حقّ تواضع و فروتنى كن تا عاقلترين مردمان باشى و همانا كسى كه در برابر حقّ زيرك باشد، كم است.
در ادامه فرمود: اى پسرم! دنيا دريايى عميق است كه عالمى بسيار در آن غرق گشته‌اند پس بايد در اين درياى ژرف كشتى تو تقواى الهى و درون آن كشتى ايمان و بادبان آن توكّل و متصدى و متولّى آن عقل و راهنماى آن دانش و سكّان آن شكيبايى باشد.
در ادامه امام موسى بن جعفر (عليه السّلام) فرمود: اى هشام! هر چيزى راهنمايى دارد و راهنماى عقل تفكّر است و رهنماى تفكّر سكوت است…
در ادامه امام موسى بن جعفر (عليه السّلام) فرمود: … و هر چيزى مركبى دارد و مركب عقل تواضع و فروتنى است و براى نادانيت همين بس كه بر چيزى سوار شوى كه از سوار شدن بر آن نهى شدهاى…
در ادامه امام موسى بن جعفر (عليه السّلام) فرمودند: اى هشام! خداوند بر مردمان دو حجّت دارد يكى حجّت ظاهرى و ديگرى حجّت باطنى امّا حجّت ظاهرى همان رسولان و پيامبران هستند و اما حجّت باطنى عقل هاى مردمان است…
در ادامه امام موسى بن جعفر (عليه السّلام) فرمود: …اى هشام! چگونه عمل تو در نزد پروردگارت پاك مىگردد در حالى كه تو قلبت را از [اجراى] امر پروردگارت باز داشتهاى و پيرو هوايت كه بر عقلت چيره گشته است گرديدهاى.
در ادامه امام موسى بن جعفر (عليه السّلام) فرمودند: …اى هشام! همانا خردمند به اندك از دنيا كه همراه با حكمت باشد خوشنود مىگردد و به اندك از حكمت كه همراه با دنيا باشد، خوشنود نمىگردد؛ پس به همين خاطر تجارت آنان سودمند است. همانا خردمندان زيادىهاى دنيا را ترك گفتهاند تا چه رسد به گناهان و ترك دنيا ناشى از فضل و برترى است و ترك گناهان واجب است.
در ادامه امام موسى بن جعفر (عليه السّلام) فرمود: …اى هشام! همانا شخص خردمند به دنيا و اهلش مىنگرد پس در مىيابد كه جز با تحمّل سختى به دنيا نمىتوان رسيد و به آخرت مىنگرد باز مىبيند كه جز با تحمّل سختى به آن نمىتوان رسيد پس از بين اين دو آن را كه باقىتر و ماندگارتر است با مشقّت طلب مىكند.
جهاد النفس وسائل الشيعة / ترجمه افراسيابى، ص: 67 تا 69